روسیه و چین به عنوان دو قدرت منطقه ای ، درسالهای اخیر برای گسترش همکاری های دوجانبه در بخش انرژی تلاش گسترده ای کرده اند. نیازمندی چین به انرژی منطقه از جمله نفت وگاز روسیه از یک سوی وروسیه به عنوان یکی ازکشورهای دارنده ذخایر فراوان انرژی از سوئی دیگر ، مسکو و پکن را بیش از پیش در مسیر تحکیم گسترش همکاری ها در بخش انرژی قرار داده است. درچهارچوب این همکاری ها چندی پیش خط لوله انتقال نفت روسیه به چین افتتاح گردید.

به گزارش رسانه های خبری" ولاديمير پوتين "نخست وزير روسيه درمراسم افتتاح خط لوله انتقال نفت اين كشور به مرز چين که درتاریخ 29 اوت سال جاری میلادی برگزارشد اظهارداشت:" ادامه احداث اين خط لوله به طول930 كيلومتر ازطرف شركاي چيني صورت خواهدگرفت ونفت روسيه در سال جاری توسط این خط لوله به چين منتقل خواهد شد". نخست وزير روسيه این خط لوله را رقيب جدي و اصلی براي مسير انتقال نفت روسيه به اروپا عنوان کرد.

پروژه خط لوله نفتی روسیه-چین بخشی از پروژه خط لوله نفتی سیبری شرقی- اقیانوس آرام (یی.اس.پی.او) به شمار می رود. این خط لوله که در دسامبر 2009 میلادی به بهره برداری رسیده به گونه ای طراحی شده است که ظرفیت انتقال روزانه یک میلیون و 600 هزار بشکه نفت خام از سیبری به شرقی ترین نقطه روسیه، سپس به چین و منطقه آسیا- اقیانوسیه را خواهد داشت.مسیر خط لوله نفتی روسیه-چین از شهر اسکووردینو در منطقه آمور روسیه تا شهر داکینگ در شمال شرق چین واقع در استان هیلانگ جیانگ امتداد می یابد.

"یانگ جی چی"، وزیر امور خارجه چین در ماه مارس اعلام کرده بود ، احداث خط لوله انتقال نفت روسیه به چین تا پایان سال جاری به پایان می رسد ودر سال 2011 میلادی به طور کامل عملیاتی می شود. شرکت های روسی روسنفت و ترانسنفت و شرکت ملی نفت چین در پروژه خط لوله نفت روسیه-چین مشارکت دارند. طبق توافقات صورت گرفته میان مسکو و پکن , چین با هدف احداث این خط لوله نفتی مبلغ 25 میلیارد دلار به صورت وام در اختیار شرکت های روسی قرار می دهد و روسیه نیز در مقابل تعهد کرده است بین سال های 2011 تا 2030 میلادی سالانه 15 میلیون تن نفت به چین صادر کند. تحویل نفت از اول ژانویه سال آینده میلادی آغاز خواهد شد.

کارشناسان امور بر این نظر هستند ، یکی از اهداف روسیه برای اجرای پروژه خط لوله نفتی سیبری شرقی- اقیانوس آرام (یی.اس.پی.او) این است که به رقیبان اروپایی خود هشدار دهد در صورت عدم حمایت آنان از خطوط لوله جدید این کشور، روسیه می تواند نفت و گاز خود را به بازارهای آسیایی عرضه کند. براساس گزارش رسانه های خبری نخست وزیرروسیه پیش تراعلام کرده بود، یکی دیگر از اهداف مسکو برای ساخت خط لوله نفتی کشور به چین این است که نشان دهیم هر دو شاخه خط لوله نفتی سیبری شرقی ، اقیانوس آرام آماده بهره برداری است. یعنی اگر مشکلاتی در عرضه نفت روسیه به چین به وجود آید، روسیه گزینه های دیگری برای فروش نفت خود دارد و آن عرضه نفت به کشورهای ساحلی اقیانوس آرام است.

گفتنی است که خط لوله نفت روسيه ، چين به طول 72 كيلومتر از منطقه 'اسكورودينو' از خط لوله بزرگ 'سيبري ، اقيانوس آرام' كه در حال احداث است، منشعب مي شود و تا مرز چين امتداد يافته است. به گفته "پوتین" نخست وزیر روسیه براي احداث خط لوله نفت 'سيبري ، اقيانوس آرام' ،700 ميليارد روبل معادل 23 ميليارد دلار سرمايه گذاري مي شود.

همای طوری که قبلا ذکر گردید ، روسیه به عنوان دارنده بزرگ ترین ذخایر انرژی و چین به عنوان بزرگترین واردکننده انرژی منطقه به همکاری های گسترده در زمینه انرژی نیاز دارند. چین که اکنون یکی از مهم ترین واردکنندگان انرژِ از روسیه است به طور عمده با استفاده از راه اهن و از خاک قزاقستان از روسیه نفت وار می کند و با عملیاتی شدن خطوط لوله نفتی در حال ساخت ، خواهد توانست به صورت مستقیم بیش از 300 هزار بشکه نفت از روسیه وارد کند.

در حوزه انرژی در سالیان اخیر علایق مشترک زیادی یافته اند زیرا از سویی اقتصاد در حال رشد چین به منابع انرژی مطمئن و پایدار نیاز دارد که مسکو می تواند آن را تامین کند و از دیگر سو روس ها نیز با تنوع بخشی به بازار های صادرات و به بازار های پر سود علاقه مندند که در چین یافت می شود.

بر اساس براوردکارشناسان ، روسیه بادراختیارداشتن بیش از60 میلیارد بشکه نفت و 700/1 ترلیون فوت مکعب گاز بزرگ ترین منابع گاز جهان را در اختیار دارد و با تولید سالانه 24 ترلیون فوت مکعب گاز ، بزرگترین صادر کننده گاز نیز به شمار می اید . روسیه با افزایش قیمت انرژی صادراتی درچندسال اخیربه اهرمی قدرتمند برای توسعه نفوذسیاسی واقتصادی وابزاری موثربرای رشد اقتصادی خوددست یافته است.از سوئی دیگراقتصاد این کشور تا حدزیادی به صادرات انرژی وابسته است و پیش رفت اقتصادی این کشور در سالهای اخیر را کارشناسان به افزایش قیمت انرژی در بازار جهانی مربوط می دانند. / ن

منبع: ایران شرقی