ايران يك سياست تعادلي و ثباتدهنده در منطقه دارد
قائم مقام وزير امور خارجهي ارمنستان دربارهي مسالهي هستهيي ايران، گفت: ارمنستان بارها بر حق ايران در دستيابي به انرژي صلحآميز هستهيي تاكيد كرده است. ما معتقديم كه مسالهي هستهيي ايران بايد از راه گفتوگو و بدون هيچگونه فشاري حل شود زيرا اين فشارها نميتواند مثمرثمر باشد.
به گزارش خبرنگار سياسي خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دكتر آرمان گيروگوسيان ـ قائم مقام وزير امور خارجهي ارمنستان ـ در سمينار "جمهوري ارمنستان 2010، تجارب پيشين ـ چشمانداز فرارو" كه صبح چهارشنبه در تهران برگزار شد با ابراز خشنودي از حضور در اين سمينار، افزود: مركز مطالعات قفقاز در زمان كوتاه از تاسيس خود توانسته است شناخت خوبي از خود به جاي گذاشته و ديپلماتها و دانشمندان بسياري را جمع كند. پس از استقلال ارمنستان اين كشور روابط حسنهاي را با همسايگان خود برقرار كرده و اين يكي از اصول اصلي سياستهاي اين كشور بوده است.
او با اشاره به بحرانهاي موجود در قفقاز جنوبي، گفت: برخي از مناقشات موجود در اين منطقه ريشهي تاريخي داشته و برخي به دليل ريشهآفريني كشورهاي منطقه است كه سعي ميكنند اختلافاتي را ايجاد كنند. همچنين تحريمهاي اقتصادي اعمال شده بر كشورهاي منطقه نيز اين موضوع را تشديد كرده است. در همين راستا ارمنستان همواره تلاش كرده است كه امنيت را در منطقه ايجاد كند. البته اين موضوع تنها به ايران بستگي ندارد اما بايد در اين باره اقداماتي انجام شود كه عاديسازي روابط ارمنستان و تركيه را ميتوان در اين زمينه نام برد.
قائم مقام وزير امور خارجهي ارمنستان، با اشاره به روند عاديسازي روابط تركيه و ارمنستان، ادامه داد: در يكسال گذشته پيشرفتهاي خوبي در زمينهي عاديسازي روابط بدون پيششرط ميان دو كشور برقرار شده است؛ اما متاسفانه اين روند بدون اين كه ارمنستان كاري انجام دهد متوقف شده است.
گيروگوسيان اضافه كرد: ما روابط ارمنستان و تركيه را بسيار گسترده ميدانيم و معتقديم كه از راه گفتوگو و مذاكرات دوجانبه ميتوان مناقشات را حل كرده و بر مشكلات تاريخي فائق آمد. ارمنستان آماده است كه از هيچ تلاشي فروگذار نكند. در همين زمينه روابط خوبي با ايران و گرجستان داشتهايم و به دنبال حل مناقشهي قرهباغ هستيم.
وي اظهار كرد: ايران يك سياست تعادلي و ثباتدهنده در منطقه داشته و ارمنستان معتقد نقشآفريني مهم ايران در منطقه است؛ زيرا ايران داراي ديدگاههاي متعادلي دربارهي موضوع قرهباغ است اما اين موضوع را نميتوان دربارهي تركيه نيز گفت زيرا آنها با اين مساله به صورت بيطرفانه برخورد نميكنند. اكنون موضوع قرهباغ توسط گروه مينسك در حال پيگيري است و رييسان و وزيران خارجهي آذربايجان و ارمنستان با يكديگر ديدار و گفتوگو ميكنند تا بتوانند به راهحل صلحآميزي دربارهي موضوع قرهباغ دست يابند.
قائم مقام وزير امور خارجهي ارمنستان، اضافه كرد: امنيت ارمنستان مشروط به امنيت كشورهاي همسايه است. به همين دليل ارمنستان نسبت به مسائل منطقهيي حساس بوده و در دورههاي اخير به تحول هستهيي اخير با نگراني نگاه ميكنند.
وي با اشاره به اظهارات رييسجمهور ارمنستان دربارهي مسائل هستهيي ايران، افزود: رييسجمهور ارمنستان در سخنرانيهاي خود گفته است كه تحريم نميتواند راهحل مناسبي باشد و نميتوان از ايران در حل مسائل منطقهيي چشمپوشي كرد. بايد اين احساس خطر از ايران دور شود زيرا بدون ايران نميتوان مسائل منطقهيي را حل كنيم.
گيروگوسيان دربارهي روابط ايران و ارمنستان، اظهار كرد: روابط ايران و ارمنستان داراي پيشينهي چندين هزار ساله و عميق است و ايران به عنوان يكي از كشورهاي خاورميانه پس از فروپاشي اتحاد جماهير شوروي روابط خوبي با ارمنستان داشته است. ارمنستان همچنين به دليل همجواري با ايران و اعتماد متقابل توانسته است با ايران روابط و مناسبات خوبي برقرار كند.
قائم مقام وزير امور خارجهي ارمنستان، ادامه داد: پس از دستيابي ارمنستان به استقلال اين كشور با چالشهاي بسياري روبهرو بود و تحريمهاي اقتصادي اعمال شده بر اين كشور و جنگ آذربايجان اقتصاد ارمنستان را در شرايط دشواري قرار داده بود. در اين زمان سخت تنها ايران در كنار ارمنستان بود. از آنجايي كه راههاي ارتباطي با خارج از ايران ميگذرد ايران و ارمنستان توانستهاند روابط خود را گسترش داده و همكاريهاي مفيدي در زمينهي حمل و نقل، انرژي، كشاورزي و ... داشته باشند. در همين راستا در مارس سال 2007 خط لولهي گاز ايران و ارمنستان مورد بهرهبرداري قرار گرفت كه اين يك واقعهي تاريخي بود. وزيران انرژي دو كشور براي ساخت نيروگاهي بر روي رودخانهي ارس و همكاريهاي ديگر توافقهايي را امضا كردهاند كه در چند ماه آينده اين پروژهها وارد مرحلهي عملياتي ميشود.
وي با اشاره به سفر رييسجمهور ارمنستان در آوريل سال 2009 به ايران، گفت: ساخت خط آهن ايران و ارمنستان در اين سفر به امضا رسيد. از سوي ديگر وزير آموزش و پرورش و وزير دفاع ارمنستان نيز سفرهايي به ايران داشتهاند.
گيروگوسيان دربارهي مسالهي قرهباغ، گفت: روند مناقشهي قرهباغ در چارچوب گروه مينسك برعهدهي روسيه، فرانسه و آمريكاست. در حال حاضر اين روند در حال ادامه است و رييسان جمهور ارمنستان و آذربايجان و وزيران خارجهي اين دو كشور در آن مشاركت پيدا كردهاند. اولويت ارمنستان حل مسالهي قرهباغ است. زيرا ارمنستان كشور كوچكي است و راهي به درياي آزاد ندارد و از آنجايي كه نفت و گاز نيز ندارد بايد با كشورهاي همسايهي خود روابط حسنهاي داشته باشد كه اين روابط بايد بر پايهي صلح، امنيت و ثبات منطقه باشد. بر اساس اصول اصلي سياست ارمنستان برنامهريزيهايي دربارهي حل مسالهي قرهباغ انجام شده است.
او ادامه داد: يكي از اصول مهم تاكيد بر حق تعيين سرنوشت ملتهاست. در گذشته اين منطقه به صورت اجباري در حالي كه 90 درصد از ساكنان آن ارمني بودهاند به عنوان يك منطقهي خودمختار درآمد. در زمان گورباچف از آنجايي كه اين فرد سياستهاي متفاوتي را اعمال ميكرد قرهباغ الحاق خود را به ارمنستان فرياد زد اما اين موضوع در آن زمان حل نشد چون روسيه نميخواست نفوذ خود را در كشورهاي منطقه از دست بدهد. اما در هر صورت بايد حق تعيين سرنوشت براي هر ملتي اعمال شود و هر ملت بايد آزادانه اراده خود را مطرح كند.
قائم مقام وزير امور خارجهي ارمنستان، گفت: 16 سال است كه اين مذاكرات در حال انجام است. امروز قدرتهاي فرامنطقهيي نبايد در منطقه براي حل و فصل مسائل منطقهيي حضور داشته باشند. در واقع موضوع مورد اختلاف در مورد مسالهي قرهباغ اصل رفراندوم است. جمهوري ارمنستان معتقد است كه ملت قرهباغ بايد آزادانه ارادهي خود را اعلام كند اما آذربايجان اعلام كرده است كه نبايد خواسته مردم قرهباغ آزادانه مطرح شود و بايد به گونهاي اين موضوع اعلام شود كه تماميت ارضي آذربايجان حفظ شود. بر همين اساس ما به دنبال يك راهحل ميانه هستيم و اين امكان وجود دارد.
وي دربارهي روابط ايران و تركيه، گفت: مسالهي قرهباغ جنبهي مذهبي نداشته بلكه داراي جنبهي سياسي است. ما از فعاليتهاي ميانجيگري ايران استقبال ميكنيم و ارمنستان اهميت سياسي خاصي به سياست متعادل ايران در منطقه ميدهد. ما پس از استقلال روابط ديپلماتيك با تركيه نداشته و مرزهاي ما با اين كشور بسته است و اين يك مسالهي بسيار منفي است. منطق اين است كه همكاريها با تركها و آذريها آغاز شود اما تركيه بيطرفي خود را در مورد مسالهي قرهباغ نقض كرده است.
گيروگوسيان گفت: ارمنستان از روابط خوب ايران و تركيه استقبال ميكند و معتقد است كه نه تنها كشورهاي همسايهي ارمنستان در حل و فصل مناقشات ميتوانند تلاش كنند بلكه بايد ملتها نيز براي حل مناقشات مسائلي را دريابند زيرا راهحلها ميتواند تحليلي باشد. استقلال كوزوو با قرهباغ چه فرقي ميتواند داشته باشد؟ اما مساله اين است كه ما ميخواهيم بر اساس تعيين حق سرنوشت عمل كنيم.
وي ادامه داد: ايجاد روابط ميان تركيه و ارمنستان نياز نيست اما ملتها بايد روابط حسنهاي با يكديگر داشته باشند. اگر چه تركيه و ارمنستان در تاريخ مشترك خود دورههاي تلخي را داشتهاند و اين يك واقعهي اجتنابناپذير است اما در حال حاضر عاديسازي روابط ميان تركيه و ارمنستان در دو مرحلهي ديپلماتيك و سياسي در حال ادامه است كه در اينباره ديدارهايي صورت گرفته و مذاكراتي انجام ميشود.