دستاوردهای سفر سه روزه روحانی به بغداد از سوی مراجع تقلید و صاحبنظران داخلی هم مورد توجه قرار گرفت. از جمله آیت الله صافی گلپایگانی از مراجع تقلید در دیدار وزیر صنعت، معدن و تجارت، سفر رئیس جمهوری به عراق را بسیار موفق و الزامی دانست که بایستی در این شرایط و اوضاع انجام می گرفت. به گفته او دیدارها و توافق هایی که بین دو کشور مهم عراق و ایران انجام شد، بسیار خوشحال کننده و مسرت بخش بود. 
 

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران هفته گذشته سفر سه روزه خود به عراق را در حالی به پایان رساند که حضور در نجف و دیدار با آیت‌الله سیستانی، از مراجع بلندپایه شیعیان آخرین برنامه از این سفر مهم و حساس بود که در کنار دستاوردهای دیگر سیاسی و اقتصادی آن مورد توجه محافل و رسانه‌های بین‌المللی قرار گرفت.

سفر روحانی به بغداد سوای اهمیت سیاسی و پیامی که به دولتمردان امریکا به عنوان طراحان سیاست فشار حداکثری علیه آن فرستاد، از منظر اقتصادی نیز با دستاوردهای حائز اهمیت اقتصادی همراه بود. بی‌تردید بازگشت به توافقنامه 1975 الجزایر که مهر پایانی بر اختلافات مرزی دو کشور پس از 8 سال جنگ  بود و بر پیگیری عملیات مشترک پاکسازی و لایروبی اروندرود (شط‌العرب) با هدف مشخص کردن خط مرز آبی دو طرف در اروند رود تأکید داشت، از مهم‌ترین نتایج سیاسی این سفر بود.

در کنار اینها امضای توافقنامه‌هایی با هدف تقویت تجارت، برقراری ارتباط ریلی بین دو کشور و تسهیل رفت و آمد اتباع دو کشور و هدف گذاری فعالان تجاری دو طرف برای تعمیق سرمایه‌گذاری در زمینه‌های مختلف اقتصادی دستاوردهای مهمی بود که نتایج آن بیش از هر چیز متوجه کمپین امریکا علیه ایران می‌شود.

از این منظر سفر روحانی به بغداد و استقبال چشمگیر سران دولت، چهره‌های سیاسی و رهبران احزاب به این واقعیت اشاره می‌کند که بغداد به حضور در جبهه‌ای که امریکا می‌کوشد در منطقه و علیه ایران تشکیل دهد، تمایلی ندارد و عزم کرده کشوری باشد که مسیر دسترسی ایران به تبادلات تجاری را حفظ کند.

از سوی دیگر دیدار رئیس جمهوری ایران و آیت‌الله سیستانی مرجع بلندپایه شیعیان که از جمله مراجع پرنفوذ در میان شخصیت‌های سیاسی و مذهبی عراق به شمار می‌آید و برای نخستین بار با یکی از رؤسای جمهوری ایران در زمان مسئولیتش ملاقات می‌کرد، از پیوندهای دیرینه ایدئولوژیکی و مذهبی در میان دو ملت  ایران و عراق حکایت می‌کند.

دیداری که اهمیت آن در کنار دستاوردهای مهم سیاسی و اقتصادی کشور از چشم رسانه‌های بین‌المللی مغفول نماند و بیانگر این گزاره  بود که پیوندهای فرهنگی، مذهبی و اقتصادی که تهران را به بغداد گره می‌زند با فشارهای تحریمی ایالات متحده امریکا برای منزوی کردن ایران، گسسته نمی‌شود.

تحلیل المانیتور از پیامدهای سفر به عراق

رسانه «المانیتور» سفر روحانی به عراق را یک موفقیت بین‌المللی برای رئیس ‌جمهوری ایران خواند. این رسانه امریکایی در کنار اشاره به توافقنامه‌های رنگارنگ تجاری ایران و عراق و بازگشت دو کشور به توافقنامه 1975 الجزایر به دیدار مهم رئیس جمهوری ایران با آیت‌الله سیستانی هم اشاره کرد. به نوشته این رسانه غربی، روحانی در حالی با استقبال آیت‌الله سیستانی رو به رو شد که این مرجع عالیقدر شیعه نفوذی وسیع و فراتر از قانون عراق دارد.

المانیتور در ادامه تصریح کرده که «اجازه دیدار دادن از طرف برترین مقام مذهبی عراق به روحانی و ظریف، حامل این پیام برای بغداد است که باید با دولت روحانی تعامل کنند. به علاوه دستاوردهای سفر این هفته روحانی باید برای دولت ترامپ و متحدان عرب آن روشن کرده باشد که ایران نه عراق را رها خواهد کرد و نه از آن بیرون خواهد شد.»

المانیتور نوشته است: «وقتی در سال ۲۰۰۸ رئیس ‌جمهور تندرو محمود احمدی‌نژاد از عراق دیدار می‌کرد، آیت‌الله سیستانی درخواست ملاقات او را رد کرد. اما برعکس وقتی آیت‌الله ‌هاشمی رفسنجانی، سیاستمدار میانه‌رو و از حامیان حسن روحانی در سال ۲۰۰۹ به عراق رفت، موفق شد با آیت‌الله سیستانی دیدار کند. ظریف رابطه نزدیکی با آیت‌الله سیستانی دارد.

او از سال ۲۰۱۳ که متصدی وزارت امورخارجه شده، به دفعات به دیدار آیت‌الله رفته است. به گفته یکی از منابع آگاه، در یکی از نخستین دیدارها آیت‌الله سیستانی به ظریف گفته بود که پیشتر کتاب ظریف با عنوان آقای سفیر را مطالعه کرده و او را شایسته مقام وزارت می‌داند. پس از رسیدن به پست وزارت، عراق نخستین مقصد خارجی ظریف بود.»

این رسانه امریکایی همچنین آورده است: «از همه مهم‌تر این است که ملاقات با آیت‌الله سیستانی به حسن روحانی که در داخل با بحران مواجه است، سرمایه سیاسی به شدت مورد نیاز او را در اختیارش قرار می‌دهد. روحانی تحت حملات شدید تندروها و مخالفان خود قرار دارد که با خروج ترامپ از برجام، بار دیگر به تکاپو افتاده‌اند. در حالی که سفر روحانی به بغداد یک شبه برنامه‌ریزی نشده بود، دستور کار او در این سفر اما بی‌تردید تحت تأثیر شرایط داخلی ایران و حمایت آشکار آیت الله سیستانی از اعتدال بوده است. پوشش گسترده اخبار دیدار روحانی با آیت‌الله نشان می‌دهد که این دیدار و پیام آن از چشم رقبای روحانی نیز دور نمانده است.»

همچنین به گزارش روزنامه «واشنگتن پست» علی واعظ، تحلیلگر گروه بین‌المللی بحران در واشنگتن، نیز سفر اخیر روحانی به عراق و دیدار او با شخصیت‌های سیاسی و مذهبی پرنفوذ عراقی از جمله آیت‌الله سیستانی را حاوی پیامی برای امریکا می‌داند.

او معتقد است: «پیام این سفر این است که واشنگتن باید بپذیرد که ایران دارای نفوذ نرم قابل توجهی در عراق است در حالی که دولت امریکا فاقد چنین نفوذی است.» در همین حال منصور البعیجی، عضو فراکسیون «الفتح» در پارلمان عراق تأکید کرد که سفر روحانی به بغداد باعث خوشحالی دوستان و خشم و عصبانیت صهیونیست‌ها و امریکایی‌ها شده است.

خوشحالی آیت‌الله صافی از سفر روحانی به عراق

دستاوردهای سفر سه روزه روحانی به بغداد از سوی مراجع تقلید و صاحبنظران داخلی هم مورد توجه قرار گرفت. از جمله آیت‌الله صافی گلپایگانی از مراجع تقلید در دیدار وزیر صنعت، معدن و تجارت، سفر رئیس جمهوری به عراق را بسیار موفق و الزامی دانست که بایستی در این شرایط و اوضاع انجام می‌گرفت. به گفته او دیدارها و توافق‌هایی که بین دو کشور مهم عراق و ایران انجام شد، بسیار خوشحال‌کننده و مسرت‌بخش بود.

آیت‌الله گلپایگانی با اشاره به لزوم ارتباط نظام جمهوری اسلامی با جهان و کشورهای منطقه، افزود:« سیاست نظام، باید ارتباط با جهان به خصوص کشورهای منطقه با حفظ عزت و مصالح نظام باشد و امثال این سفرها ادامه پیدا کند تا با تدبیر و عقلانیت، بتوانیم به نفع عزت و پیشرفت اسلام و مردم عزیزمان گام برداریم.»

حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس جمهوری نیز در جمع‌بندی این سفر در صفحه توئیتر خود نوشت: «گذار از روابط دوستانه به روابط راهبردی در سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به کشور عراق رونمایی شد.» او ادامه داد: «روابط راهبردی امروز حاصل ایستادگی‌های ملت ایران برای دفاع از ملت عراق در برابر استبداد صدامی، اشغال امریکایی و فتنه تکفیری است.»

منبع: روزنامه ایران، 25 اسفند 1397