تبریز جهان شهر ایران

 به باورکارشناسان حوزه گردشگری، رویکرد گسترش تعامل با سایر کشورهای دنیا، اجرای سیاست تشنج زدایی دولت تدبیر و امید و قبول حقوق حقه ایران در استفاده از فناوری هسته ای، سه عامل اصلی اشتیاق گردشگران اروپایی برای سفر به ایران است. به عبارتی دیگر، روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و ترسیم چهره جدید از ایران در عرصه بین المللی و گشوده شدن فضای اجتماعی، سبب ایجاد امیدواری نسبت به توسعه و گسترش صنعت سبز گردشگری شد.

دراین باره، «مسعود سلطانی فر» رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری در تشریح مهمترین دستاوردهای دولت یازدهم، با اعلام اینکه تعداد گردشگران ورودی سالانه ۱۰ تا ۱۲ درصد در سه سال گذشته رشد داشته، بیان کرد: نرخ میانگین رشد افزایش گردشگران خارجی در دنیا 4.6 بوده است و ما بین 2.5 تا سه برابر آن در دنیا رشد داشتیم و برای اینکه بتوانیم گردشگر بیشتری جذب کنیم ۴۰ کشور را بر اساس سوابق گردشگردی، هدف قرار دادیم.

به گفته سلطانی فر، سال گذشته به مرز پنج میلیون و ۲۰۰ هزار گردشگر خارجی رسیدیم و آمار ورود گردشگران خارجی بر خلاف گردشگران داخلی که نظام آماری کاملی ندارد قابل دسترس و شمارش بوده و آمار دقیق را از پلیس مهاجرت ناجا دریافت می کنیم.

وی تاکید کرد: در ۱۰ سال نخست اجرایی شدن سند چشم انداز باید به مرز ۹ میلیون گردشگر می رسیدیم اما در سالهای گذشته چندان توجهی به این بخش نداشتند و تحریم ها و سوء مدیریت ها موجب عدم تحقق اهداف سند چشم انداز شد و در حال حاضر از برنامه عقب هستیم و بنا داریم سالانه با رشد برنامه ریزی شده به اهداف سند چشم انداز دست یابیم.

**ترسیم چهره جدید از ایران و اهمیت آن در توسعه گردشگری

«جردی موراتو» قاضی و استاد دانشکده حقوق دانشگاه بارسلون اسپانیا، یکی از گردشگران اروپایی است که به همراه خانواده  خود چند صباحی میهمان جاذبه های گردشگری ایران بود و برای نخستین بار از مکان هایی همچون تهران، اصفهان، شیراز، کرمان، بندرعباس دیدار کرد. نکته  دارای اهمیت در گفت و گوی این گروه کوچک گردشگر با ایرنا، احساس امنیت، آرامش و تصویر جدیدی از ایران بود که پیش از این با توجه به تبلیغات سوء علیه کشورمان هرگز به آن فکر نمی کردند.

مادر این خانواده از خاطره پیش از سفر خود سخن می گوید که بیشتر دوستان نزدیکش، او را از آمدن به ایران منع می کردند اما حال با دید تازه ای که از ایران در ذهن دارد، به محض بازگشت، دوستانش را تشویق به سفر و بازدید از جاذبه های دیدنی و تاریخی ایران می کند.

در این مورد، «محمد حسین ایمانی خوشخو» رییس دانشگاه علم و فرهنگ و عضو هیات علمی دانشکده گردشگری این دانشگاه در گفت وگو با ایرنا، تصویر مناسب از کشور مقصد را یکی از مشوق های اصلی انتخاب مقصد سفر گردشگر عنوان کرد و گفت: آمار و ارقام بیان شده در این روزها نشانگر رشد ورود گردشگران خارجی به کشور است که وقتی در جایگاه علت یابی قرار می گیریم، به اهمیت مبحث تصویر گردشگر از کشور مقصد، قبل از سفر می رسیم. در حدود یک سال گذشته، روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و رویکردهای صلح آمیز آن کمک شایانی به تصویرسازی مثبت از کشورمان برای گردشگران و محو کردن تبلیغاتی که در گذشته در عرصه ی بین المللی علیه ایران بود، کرد.

وی یادآور شد که کار خاصی در این عرصه هنوز صورت نگرفته اما همین حضور دولت، شعارهای رییس جمهوری و بازتاب های بین المللی مثبت سخنان وی به هموار شدن مسیر کمک کرده است.

«ایمان زارع نیا» مدیر عامل گروه هتل های بین المللی پاسارگاد هم در گفت و گو با ایرنا، تغییر رویکرد دیپلماسی دولت یازدهم و در پی آن تغییر نوع نگرش گردشگران اروپایی به ایران را عامل رشد گردشگران دانست و تصریح کرد: وزارتخانه های امور خارجه در بسیاری از کشورها اینک به جای این که مردم را از سفر به ایران باز دارند، توصیه به سفر می کنند و به گردشگر اطمینان خاطر می دهند.

***بهبود وضعیت زیرساخت های گردشگری در اولویت

گسترش صنعت گردشگری، به رخ کشیدن هویت و تمدن، دستاوردهای اقتصادی، ایجاد اشتغال و زمینه‌های سود و منفعت کشور را به همراه دارد اما باید در نظر داشت که کمبود امکانات و زیرساخت‌های استاندارد از جمله مشکلاتی است که با ورود حجم انبوه گردشگران خارجی با آنها رو به رو هستیم. یکی از این مشکلات زیر ساختی، کمبود هتل و اسکان گردشگران است.

در همین راستا، زارع نیا  هدف اصلی ورود گردشگر به کشور را ایجاد اشتغال، عمران و آبادانی در کشور و حضور پررنگ تر در عرصه های جهانی دانست و افزود: با بهره برداری کافی از جاذبه های غنی گردشگری، ساخت فیلم های مربوط به گردشگری، تبلیغات بین المللی و تصویرسازی فرهنگی، می توان در عرصه های بین المللی حرفی برای گفتن داشت.

وی معتقد است که هر چند با تغییر مدیریت و سیاست هایی که در حدود یک سال گذشته صورت گرفته، وضعیت خوبی در این عرصه ترسیم شده است اما هنوز برای استفاده از گردشگری در توسعه اقتصادی تلاش چشمگیری صورت نگرفته و توجه کافی به توسعه زیرساخت ها نشده است که همین امر می تواند در بلند مدت بر عکس عمل کند؛ یعنی در جایی که افرادی که قصد سفر به ایران را دارند نتوانند سفر کنند، این مساله به منفی شدن نگاه این افراد منجر می شود.

مدیر عامل گروه هتل های بین المللی پاسارگاد افزود: با توجه به دستور رهبر معظم انقلاب در راستای رشد و پویایی اقتصادی، نگاه ویژه سیاست های اجرایی دولت در بخش صنعت گردشگری هم پررنگ تر شد و تسهیلات ارایه شده برای توسعه  زیرساخت ها افزایش یافت و طرح های جدیدی در این زمینه ارایه شد. ما نیز به عنوان بخشی از این حوزه، به دولت پیشنهاد دادیم به دلیل این که توسعه  زیرساخت های گردشگری زمان بر است و شهرهایی همانند اصفهان، یزد، تهران، شیراز با مشکل روبه رو هستند، برای از بین رفتن مشکل کمبود هتل و محل اقامت گردشگران، از آپارتمان های مسکونی برای اسکان گردشگران خارجی استفاده کند؛ بدین معنا که مجتمع های مسکونی که در زمان حاضر خالی از سکنه هستند را به بخش گردشگری و گروه های هتلی واگذار کند تا مطابق با استاندارد هتل های جهان تجهیز شود؛ این کار باعث می شود هم وضعیت بازار مسکن از رکود خارج شود و هم وضعیت گردشگری به سمت رشد و توسعه حرکت کند.

خوشخو هم در این رابطه معتقد است: در ظاهر وقتی می خواهند از مشکلات گردشگری در کشور سخن بگویند ابتدا به سراغ بخش تقاضا می روند و این که چه کنیم تا گردشگر وارد شود. اما مشکل اصلی ما در بخش عرضه است چرا که تقاضا به اندازه کافی وجود دارد. همچنین در زمان حاضر، به صورت بالقوه فضای مناسب پذیرش گردشگر و توسعه این صنعت را در اختیار داریم اما نکته اصلی این است که ما از این فضا درست استفاده کنیم و بتوانیم با شیوه های زیربنایی آن را به بالفعل درآوریم. ما در گذشته از این فرصت ها داشتیم اما متاسفانه از آن به درستی استفاده نشد.

به باور خوشخو، الان هم این تصویری که از ایران در ذهن گردشگران ساخته شده و مثبت است، به شکل طبیعی با حضور دولت اتفاق افتاده اما اگر سیاستگذاران در بخش صنعت گردشگری، از آن استفاده ی صحیح کنند، این تصویر ادامه دار خواهد بود.

توجه پایدار بلند مدت به نهادها و مجموعه های فعال در عرصه گردشگری و تشویق آژانس های گردشگری، در نگاه رییس دانشکده گردشگری مناسب ترین برنامه ماندگار در استفاده بهینه از این صنعت است؛ چرا که در غیر این صورت، اشاعه این تفکر که سودرسانی کوتاه مدت را به سرمایه گذاری بلند مدت ترجیح بدهد نتیجه عکس به همراه خواهد داشت. باید در نظر داشت که شهرهای بزرگ گردشگرپذیر ما مشکل امکانات دارند که اگر این طور ادامه دار باشد می تواند نتیجه عکسی در ذهن گردشگر شکل دهد.

همه  این جوانب باید با هم دیده شود و درصورتی که ما در توسعه  شرایط وامکانات نکوشیم و تنها به تبلیغ بپردازیم، می تواند برای جذب گردشگر اثر عکس داشته باشد که این امر هم با یک برنامه ریزی مناسب در راستای فراهم کردن امکانات لازم برطرف خواهد شد.

 گروه ایرنامقاله

از: فاطمه دهقان نیری

سردبیر: سهراب انعامی علمداری