پس منظر روابط ترکیه و روسیه و تاثیرات ان در رابط با غرب

دیمتری مدویدوف رئیس دولت روسیه بین تاریخهای 11 و 12 می یک دیدار حساسی از ترکیه به عمل آورد. یکی از دلایلی که این دیدار را صفت حساسیت بخشیده بود ، همانا این بود که این دیدار حلقه یی بود از دور دیدارهای مدویدوف که در خاور میانه منجمله در سوریه واسرائیل انجام داد. دیدار مدویدوف از خاور میانه نشان دهنده یک گرایش جدید و یا اقدام جدید روسیه نسبت به خاور میانه بود. دیدار مدویدوف از آنکار مناسبات ترکیه و روسیه را در سالهای اخیر به نقطه اوج خود رسانیده است. مسئولان دوکشور در ظرف یک روز 17 قرار داد را به امضا رسانیدند. در حقیقت این تفاهم حیثیت همکاری موجود را به همکاری استراتیژیک ارتقا داده است. اجندای دیدار مدویدوف تنها با بهبود روابط دوکشورمحدود نمانده بلکه همکاری های مشترک و استراژیک در مسایل منطقه ای و بین المللی را نیز در بر می گرفت . تحلیلی داریم درین رابطه به قلم پروفسور دکتر رمضان گوزن رئیس بخش روابط بین المللی و امورسیاسی دانشگاه چانکایا که تقدیم حضور تان میگردد : دور سفر مدویدوف به خاورمیانه ، نشان دهنده خواست روسیه مبنی بر این که می خواهد در مسایل سیاسی خاور میانه سر از نو دارای نقش بوده ، به ویژه در مساله فلسطین و برنامه هسته ای ایران به خاطر دریافت راه حل سهم موثر را بازی نماید، می باشد . در حالی که روسیه در مورد حل مسایل متذکره با ایالات متحده امریکا و دولت های ذی علاقه به تماسهای سیاسی خویش ادامه می دهد ، در عین زمان می خواهد حمایت کشورهای منطقه ای را ازموفقیت خویش به دست بیآورد. روسیه ، ترکیه ، سوریه و اکثریت جامعه جهانی در رابطه به حل مساله فلسطین به فکر خاتمه دادن اشغال سرزمین های فلسطینی توسط اسرائیل ، جلوگیری از ساختن شهرکهای صهیونیستی و جابجاسازی اسرائیلی ها و در نهایت طرفدار ساخته شدن یک دولت مستقل فلسطینی می باشند. همچنان این سه کشوریکجا باهم تلاش می نمایند تا فلسطینان متحدانه عمل نمایند، واز سوی دیگر تلاش می نمایند تا اسرائیل و ایالات متحده امریکا را در رابطه به حل مسئله اقناع نمایند. ترکیه ، روسیه و سوریه در مساله برنامه هسته ای ایران نیز طرفدار راه حل صلح آمیز مساله می باشند. تلاش می ورزند تا شورای امنیت به ویژه ایالات متحده امریکا را به خاطر حل صلح امیز مسئاله اقناع نمایند. اقدامات روسیه ، علی الخصوص موثریت روسیه در منطقه رو به افزایش است ، و این بالای بازی گران ذیعلاقه که در راس انها ایالات متحده امریکا قرار دارد ، انداختن فشار معین را تا مین مینماید. البته که موضوع دیدار مدویدوف از آنکارا صرفا مسایل منطقه ای نمیباشد. مقامات ذیصلاح ترکیه و روسیه به خاطر تقویت روابط دوجانبه قرارداد های بسیار مهم استراتیژیک را به امضا رسانیدند. چنان معلوم میشود که این قرار داد ها مناسبات روسیه و ترکیه را به نقاط بسیار بلند ارتقا میدهد. زیرا بعضی از قرارداد ها از جمله 17 قرار داد امضا شده صاحب قوتی اند که میتواند روابط دوجانبه روسیه و ترکیه را به سطح همکاریهای استراتیژیکی ارتقا بدهد. مهمترین قرار داد ها درمیان قرارداد ها امضا شده عبارتند از : شورای عالی همکاری استراتیژیک روسیه ، ترکیه تاسیس گردید و نخستین اجلاس آن برگزار گردید. در نظر گرفته شده است که این شورا نزد یکی و دیالوگ موجود میان دوکشور را بیشتر افزایش بدهد. تصمیم گرفته شد تا به مسافرت ها و سیاحت ها شهروندان هر دو برای مدت یکماه اجرای ویزا ازمیان برداشته شود. به همین ترتیب انتظار می رود تا مناسبات متقابل در عرصه های اجتماعی ، اقتصادی ، توریستی ، آموزش و پرورش ، بیشتر از سطح موجود انکشاف داده شود .درمورد تاسیس دستگاه هسته ای به منظور تولید برق در ترکیه به همکاری روسیه تفاهم صورت گرفت. تصمیم اتخاذ گردید که خط لوله نفتی سمسون – جیحان و خط لوله جریان آبی دوم ساخته شود و همچنان یک رفینه مشترک ساخته شود. ترکیه تلاش می ورزد تا قیمت گازی که از روسیه خریداری مینماید کاهش یابد. و در نهایت در نظر گرفته شده است که حجم تجارت که امروز میان ترکیه و روسیه به چهل ملیارد دلار رسیده است به 100 ملیارد دلار ارتقا داده شود. از ینرو تلاش می شود تا موانع و مشکلاتی که در فراراه تجارت میان دوکشور موجود میباشد برد اشته شود. این انکشافات مثبت به معنی عدم موجودیت هیچ نوع مشکل و یا عدم تفاهمات میان ترکیه وروسیه نمی باشد . به ویژه چنانچه دیده شده در مساله بالکان و قفقاز اختلافات فکری و نظری میان دوکشور وجود دارد. به گونه نمونه در مسایل مربوط به کشورهای کوسوا ، صربستان ، گرجستان ، ارمنستان ، قبرس ، چیچینستان و مبارزه با تروریزم و مسایل مربوط به توسعه ناتو دارای نظریات مخالف هم میباشند. چنان دیده میشود که آنکارا به این نظر این که هردو کشور دارای امکاناتی اند که میتوانند نه تنها این اختلاف نظریات را بزرگ نسازند بلکه میتوانند روز به روز به کاهش آن نزدیک شوند. دست کم به این باور است در دورانی که روابط و منافع دوجانبه هرروز در حال انکشاف و توسعه میباشد، نباید این مشکلات باعث ایجاد موانع در برابر انکشاف همکاریها و تامین بیشتر مناسبات گردد. از همین رو به افزایش دیالوگ و همکاری تاکید می ورزد. انجام ملاقاتهای بسیار مهم طی یک سال اخیر به دو طرف بسیار عالی نشان دهنده این امر میباشد. درین نقطه لازم است به شکل مختصر درمورد یک موضوع بسیار مهم که در موضوع روز قرار دارد تماس گرفته شود. آیا همکاری استراتیژیک ترکیه روسیه ، به معنی انعطاف یکبارگی سیاست خارجی ترکیه به جانب روسیه (شرق ) نخواهد بود ؟ آیا تقویت مناسبات ترکیه و روسیه باعث تخریش مناسبات ترکیه و عرب نخواهد شد. درحالیکه ترکیه و روسیه به هم نزدیک میشوند ، آیا این باعث نمیشودکه از جهان غرب اتحادیه اروپا دورشود ؟ من به این باور هستم که این ادعاها تا آخرین درجه برخوردهای مشکوک وشبه برانگیز اند. زیرا همه این انکشافات در زمانی به وقوع می پیوندد که ترکیه با ایالات متحده امریکا روابط بسیار نزدیک وهمکاری استراتیژیک دارد. به این ترتیب این انکشافات علی الرغم روابط با غرب ، ایالات متحده امریکا، و اتحادیه اروپا و جود داشته وبه معنی انکشافات الترناتیف نمیباشد. برعکس نزدیک شدن ترکیه و روسیه نتیجه طبیعی سیاست ترکیه درجهت افزایش صلح ، استقرار و رفاه در منطقه محسوب میشود. ترکیه این را درک مینمایند که به خاطر حل مسایل منطقوی و گلوبال نمیتواند قدرت بزرگی مانند روسیه را نمیتواند کنار بگذارد ، نمیتواند از نقش روسیه در بالکانها ، قفقاز ها و خاور میانه که از زمان شوروی سابق ادامه دارد اغماض نماید. اقدامات سیاسی ، دیپلماتیک و نظامی روسیه در منطقه در حال تداوم میباشد. روی همین دلایل است که الزام بازی کردن نقش مثبت از جانب کشوری مانند روسیه در برابر این انکشافات قابل قبول میباشد. درنتیجه میتوان دید که نزدیکی ترکیه به روسیه ، البته در قدم اول براساس منافع اقتصادی ، انرژی ، تجارت ، و مسایل استراتیژیکی خودش را درنظر گرفته است ولی در عین زمان در حل مسایل منطقوی و گلوبال نیز نقش مهمی را بازی مینماید. تازمانی که مناسبات اقتصادی و نظامی ترکیه با ایالات متحده امریکا و اتحادیه اروپا دوام داشته باشد نمیتوان نزدیکی ترکیه با روسیه را یک لغزش قبول نمود.
منبع:http://www.trtdari.com