انتخابات پارلمانی جمهوری آذربایجان با پیروزی حزب حاکم ینی آذربایجان (آذربایجان نوین) در حالی به پایان رسید که نتایج حاصله، از تداوم سیاست‌های این حزب حکایت دارد.

جمهوری آذربایجان در ۱۸ اکتبر ۱۹۹۱ استقلال خود را اعلام کرد. از آن تاریخ تا به حال، این چهارمین دوره انتخابات پارلمانی این کشور است که هر پنج سال یک بار برگزار می‌شود. نظام سیاسی این کشور بر اساس سیستم ریاست جمهوری اداره می‌شود و رییس جمهور از اختیارات فوق‌العاده ، از جمله حق انحلال مجلس برخوردار است. اکثر کرسی‌های مجلس تا به حال در انحصار حزب حاکم بوده است که به جای حزب کمونیست سابق جمهوری آذربایجان تاسیس شد.

چهارمین انتخابات پارلمانی جمهوری آذربایجان در حالی روز یکشنبه (‪ ۱۶آبان ) در ‪ ۵۱۷۷منطقه این کشور برگزار شد که در این انتخابات ‪ ۶۹۰نامزد برای کسب ‪ ۱۲۵کرسی پارلمان رقابت کردند. از مجموع ‪ ۶۹۰نامزد انتخابات پارلمانی جمهوری آذربایجان، ‪۱۱۱نفر از حزب حاکم (حزب آذربایجان نوین)، حدود ۱۴ نفر نامزدهای مستقل همچنین از سوی احزاب مخالف از جمله همچنین بلوک مساوات – جبهه خلق در انتخابات ۳۷ نفر ، بلوک انتخاباتی قره باغ (حزب دموکرات و حزب امید) ۳۲ نامزد ، بلوک اصلاحات ( احزاب جبهه خلق عمومی، سازندگی بزرگ و عدالت آذربایجان) ۳۱ نامزد ،حزب جبهه خلق کلاسیک ۳۰ نامزد ،حزب استقلال ملی آذربایجان ۲۵ نامزد ، حزب دموکراتیک جهانی آذربایجان ۲۲ نامزد ،بلوک انسانی (حزب لیبرال، حزب توسعه و همبستگی شهروندان آذربایجان و حزب سبزهای آذربایجان) ۲۱ نامزد ،بلوک دموکراسی (حزب همبستگی شهروندان آذربایجان و حزب اصلاحات دموکراتیک آذربایجان) ۱۸نامزد و بقیه نامزدها نیز از سوی احزاب مختلف و نیز نامزدهای مستقل بودند .

همچنین ‪ ۹۴تن از نامزدهای انتخابات پارلمانی این دوره را زنان تشکیل می‌دادند. شمار واجدین شرایط رای دادن تعداد واجدان شرایط رای دادن ۴ میلیون و ۹۴۶ هزار و ۵۸۸ نفر بوده است که بیش از نصف جمعیت کشور را شامل می‌شوند.

کمیسیون مرکزی انتخابات جمهوری آذربایجان اعلام کرد ‪ ۱۰۲۶ناظر خارجی از ‪ ۱۹سازمان بین‌المللی و ‪ ۴۸کشور خارجی مسوولیت نظارت بر برگزاری این انتخابات را بر عهده داشتند. نتایج انتخابات جمهوری آذربایجان نشان می دهد حزب حاکم الهام علی اف موسوم به ینی آذربایجان ‪ ۷۳کرسی پارلمان را که در مجموع ‪ ۱۲۵کرسی دارد، در اختیار خواهد گرفت. بر اساس این نتایج، نامزدهای مستقل نیز ‪ ۳۶کرسی را در پارلمان جمهوری آذربایجان از آن خود خواهند کرد و بقیه کرسی‌ها در میان احزاب دیگر تقسیم خواهد شد.

 

پارلمان و سیاست خارجی جمهوری آذربایجان

بر اساس قانون اساسی جمهوری آذربایجان، مجلس ملی قوانین این کشور را تصویب کرده و در سیاست راهبردی خارجی کشور نیز تاثیرگذار است و همچنین این مجلس عضو مجمع پارلمان اروپا نیز هست. به دلیل عبور خط لوله نفتی باکو- تفلیس-جیهان از جمهوری آذربایجان و موقعیت آن در پروژه نابوکو، این کشور در تامین نفت و گاز اروپا نقش کلیدی بازی می‌کند و مورد توجه ایالات متحده و اتحادیه اروپا قرار دارد. هم اکنون مساله قره باغ کوهستانی مهم‌ترین موضوع سیاست خارجی و حل معضلات داخلی ناشی از جنگ سال ( ۱۹۹۲ ‪ (۱۳۷۴با ارمنستان از اولویت اصلی مجلس ملی جمهوری آذربایجان است. در حالی که مذاکره پیرامون حل مشکل قره باغ کوهستانی هنوز ادامه دارد و در طول چند ماه اخیر روسای جمهوری آذربایجان و ارمنستان سه بار ملاقات کردند، اما دولت باکو به نتیجه دلخواه نرسیده است. بر این اساس مجلس دوره چهارم با توجه به وضعیت جدید جمهوری آذربایجان می‌تواند نقش محوری داشته باشد و مواضع کاندیداها در تعیین شرایط جدید این کشور تاثیرگذار خواهد بود.

 جمهوری آذربایجان پس از انتخابات پارلمانی

جمهوری آذربایجان به عنوان کشوری که در چند سال اخیر بعنوان ژئوپلتیک ویژه منطقه قفقاز جنوبی و دریای خزر مطمح نظر قدرت‌های فرامنطقه‌ای بوده است، در وضعیت دوگانه‌ای قرار دارد. چرا که از یک سو مساله قره باغ و تمامیت ارضی این کشور به نظر لاینحل باقی مانده و از دیگر سو، هماهنگ‌سازی سیاست‌های داخلی با استانداردهای اتحادیه اروپا می‌تواند تبعات جدیدی برای این کشور به همراه داشته باشد. انتخابات پارلمانی دوره چهارم در حالی با پیروزی حزب حاکم به پایان رسید که حیدر علی اف رییس جمهور پیشین ، استراتژی توازن بر نیروهای تاثیرگذار در جمهوری آذربایجان را طراحی کرده بود. بر این اساس در عقبه صحنه سیاسی این کشور دو طیف اپوزیسیون و طرفدار حاکمیت به وجود آمد که اپوزیسیون نیز در کشاکش موضوعات خارجی همچون مساله قره باغ به انزوا کشیده شد. اما با چرخش در سیاست‌های داخلی جمهوری آذربایجان به دلیل ماهیت انتخاباتی و نیز تداوم حضور این کشور در صحنه بین‌المللی ، دولت حاکم برای آزاد برگزار کردن انتخابات تلاش بسیاری کرد. در نهایت جمهوری آذربایجان امروز با دو ویژگی مهم یعنی نفت و ژئوپلتیک در سیاست خارجی خود با دو موضوع حیاتی روبه روست یعنی حل مساله قره باغ و نیز ایفای نقش بیشتر در حوزه ژئواکونومی، در این راستا پارلمان این کشور می‌تواند نقشی تاثیرگذار و با دوام داشته باشد.

منبع: قفقاز