روابط ترکیه و اسرائیل
حالوق اوزدالقا نماینده مجلس از حزب عدالت و توسعه نوشت، تقویت همکاری بین ترکیه و رژیم صهیونیستی نه تنها به نفع آنهاست ، بلکه به نفع منطقه خاورمیانه خواهد بود. البته شاید گفته شود دردوره ای که همکاری نزدیک و گسترده ای بین ترکیه و اسرائیل وجود داشت نتایج عظیم و گسترده ای که بایست وجود داشته باشد ، در منطقه خاورمیانه منعکس نشده است.
به گزارش پایگاه تحلیلی – خبری ایران بالکان (ایربا) به نقل از روزنامه زمان، این نماینده حزب حاکم ترکیه نوشت: به علت حادثه حمله به کشتی مرمره آبی روابط ترکیه و اسرائیل در بدترین شرایط قرار گرفته است.
ترکیه برای رفع این تنش چندین بار اعلام کرده است که اسرائیل باید مسئولیت حادثه حمله را بپذیرد و عذرخواهی کند و به خانواده های (شهدا) و سایرین که خسارت دیده اند غرامت پرداخت کند و محاصره نوار غزه را لغو کند.
کمیسیون تحقیق سازمان ملل متحد نیز به خواسته ترکیه از اسرائیل مشروعیت بخشید.
معلوم نیست اسرائیل در روزهای آینده چه سیاستی را در پیش گیرد ولی اگر رفتار معقولی از خود نشان دهد و اختلافات رفع شود ، آیا روابط ترکیه و اسرائیل به سطح دلخواه خواهد رسید؟
پشت پرده روابط متشنج ترکیه و اسرائیل اختلاف نظر و تفاوت عمیق دیدگاه بین ترکیه و اسرائیل وجود دارد .
حمله به کشتی مرمره آبی بیش از آنکه حاصل یک علت باشد، خود یک نتیجه است .
سه اختلاف عمده وجود دارد که عبارتند از: مسئله صلح، توازن قوای نظامی متکی بر تسلیحات هسته ای و دمکراسی.
هر سه مورد از مهمترین مسائل منطقه خاورمیانه است.
اسرائیل بعد از جنگ 1967 سیاست "صلح در برابر خاک" را پذیرفت و اعلام کرد، ولی در چند سال اخیر سیاست "صلح از طریق اعمال قدرت" را دنبال می کند.
بنیانگذار این سیاست بنیامین نتانیاهو است که در سال 1996 به عنوان نخست وزیر اسرائیل برسر کار آمد.
براساس دیدگاه جدید اسرائیل "ملتهای خاورمیانه تنها زبان زور و قدرت نظامی را می فهمند. اسرائیل برای شکل دهی حوزه محیط اطراف خود از قدرت نظامی برخوردار است و به عنوان قدرت بی رقیب خاورمیانه صلح خاورمیانه را به دلخواه خود و به صورت قدم به قدم شکل می دهد. "
مذاکرات صلح جدید که تحت فشار باراک اوباما آغاز شده است نیز خارج از این چارچوب قرار ندارد. لذا می توان گفت، سخن گفتن از یک صلح پایدار بسیار دشوار است. ولی مسئله اصلی این است که تا موقعی که صلح برقرار نشود و سیاست اسرائیل مبتنی بر "قدرت نظامی " ادامه داشته باشد ، بهبود روابط و افزایش سطح روابط ترکیه و اسرائیل سهل و آسان نخواهد بود.
یکی از تحولات مهمی که باعث متشنج شدن روابط ترکیه با اسرائیل شد ، سیاست خشن و متکی برقدرت بود که نمونه بارز آن حمله به غزه و جنگ غزه بود .
دومین تفاوت دیدگاه مرتبط با معادلات نظامی و تسلیحات هسته ای است. اسرائیل به هر بهائی می خواهد ، قدرت برتر نظامی خود در قبال کشورهای منطقه را حفظ کند. اسرائیل با اعمال فشار می خواهد از ارسال کمک نظامی و یا فروش تسلیحات نظامی آمریکا و روسیه و سایر کشورها به دولت های منطقه در جهت رفع شکاف قدرت نظامی بین اسرائیل و سایر کشورهای منطقه جلوگیری کند.
اسرائیل برتری قدرت نظامی خود را نه تنها بر اراضی اشغالی (فلسطین) بلکه بر همه کشورهای منطقه به صورت بی رحمانه ای اعمال می کند. تسلیحات اتمی اسرائیل نیز بخشی از این نوع سیاست است.
اسرائیل برای حفظ برتری تسلیحات هسته ای با قدرت و شدت تمام وارد عمل شده و در صدد است از دست یابی سایر کشورهای منطقه به تسلیحات اتمی جلوگیری کند . اسرائیل در راستای این اهداف برخلاف حقوق بین الملل به حملات خود ادامه می دهد.
دلیل خودداری حمله اسرائیل به جمهوری اسلامی ایران به علت رعایت مسائل اخلاقی و حقوق بین المللی نیست ، بلکه به علت هزینه بالای آن است .
برتری نظامی اسرائیل تاکنون نتوانسته است نگرانی های امنیتی اسرائیل را کاهش دهد و در منطقه صلح برقرار کند.
ترکیه خواهان خاورمیانه پاکسازی شده از تسلیحات هسته ای است ، برای آن که اسرائیل نیز مشمول این طرح شود باید یک سیاست مرحله بندی شده اعمال شود.
1 _ اسرائیل باید به طور رسمی اعلام کند که دارای سلاح اتمی است .
2_ اسراییل اعلام کند که ابتدا به ساکن، کشور حمله کننده با سلاح های اتمی نخواهد بود .(حمله پیشگیرنده نخواهد داشت).
3_ اسرائیل مانند سایر کشورهای خاورمیانه که NPT را امضاء کرده اند آن را امضاء کند و تاسیسات اتمی خود را به روی بازرسان بین المللی بگشاید.
4_ تضمین امنیتی ارائه داده و تسلیحات اتمی خود را پاکسازی و سیاست هسته ای را باطل اعلام کند.
مسئله سوم در خاورمیانه مسئله دمکراسی است : درباره توسعه دمکراسی درخاورمیانه کمتر سخن گفته شده است . دمکراسی به عنوان یک منبع افتخار و یا دفاع از خود به کار گرفته می شود.
گفته می شود در خاورمیانه اشباع شده از رژیمهای سرکوبگر ، تنها اسرائیل از نظام دمکراتیک برخوردار است. ولی در شرایط فعلی اوضاع کمی متفاوت است. اسرائیل یکی از بزرگترین موانع توسعه دمکراسی در منطقه است.
از نظر اسرائیل ماهیت و کیفیت رژیم های حاکم بر کشورهای منطقه مهم نیست .
اسرائیل با پرداخت تاوان بسیار سنگین از نابودی رژیم های دیکتاتوری که آنها را به عنوان منبع تهدید تلقی کند ، حمایت می کند ، ولی در شرایطی که روند توسعه دمکراسی آغاز شده است ، اگر رژیم های دیکتاتور را باب میل خود بداند آنها را مورد حمایت قرار می دهد.
در این باره، نمونه حماس مشاهده می شود؛ علیرغم اینکه حماس بر اساس اصول و انتخابات دمکراتیک برسرکار آمد و به علت آن که به سیاست قدرت محور اسرائیل گردن خم نکرد، مورد حملات و سرکوب شدید اسرائیل قرار گرفته است.
اسرائیل مدعی است رعایت اصول دمکراسی در خاورمیانه باعث پیروزی و حاکمیت احزاب اسلامگرای افراطی نظیر حماس در منطقه می شود ، لذا نظام دمکراتیک راه حل مناسب شرایط خاورمیانه نیست.
دلیل کاهش سطح حمایت دولت آمریکا از روند توسعه دمکراسی درخاورمیانه در سال های اخیر فعالیت تنگ نظرانه لابی های مزبور و نظریه پردازی ضد دمکراتیک آنهاست.
اسرائیل آن چنان اسیر جاذبه "سیاست قدرت نظامی محور " شده که حفظ امنیت خود را در ادامه و حفظ موجودیت رژیم های ضد دمکراتیک می داند ولی از درک این واقعیت که این امر تهدید کننده امنیت اسرائیل است عاجز مانده است.
ولی سیاست و دیدگاه ترکیه درباره دمکراسی خاورمیانه اصولی تر است .
چنان که سیاست ترکیه بر مداخله نکردن در نوع و ساختار رژیم های حاکم بر کشورهای منطقه و احترام گذاشتن برنتایج انتخابات دمکراتیک در کشورهای منطقه است . یکی از پیش شرط های مهم و اصلی برای برقراری ثبات پایدار در منطقه وحل مسائل وخیم ، تقویت روند دمکراسی درخاورمیانه است. در برخی از کشورهای منطقه ، پیش شرط توسعه اصول دمکراسی فراهم شده است .
غرب نباید درباره ماهیت و ساختار رژیم های کشورهای خاورمیانه مداخله کند ، ولی در مرحله ورود کشورها به دمکراسی بدون آن که سیاست دو گانه اجرا کند باید روند دمکراسی را تشویق کند.
یکی از اشتباهات اصلی اسرائیل این است که : حکومت حزب عدالت و فرضا ایدئولوژی اسلام گرائی آنرا به عنوان منبع تنش و اختلاف خود با ترکیه می داند و سرنگونی آن و تاسیس حکومت دیگر را به عنوان عامل رفع تنش بین ترکیه و اسرایئل تلقی می کند ، ولی واقعیت این است که در ترکیه هیچ یک از حکومت ها دشمن یهود نخواهند بود و علاوه بر آن نخواهند توانست با اسرائیل که سیاست تهاجمی "قدرت محور " را دنبال کرده و با توسل به قدرت نظامی به سرکوب بی رحمانه همسایگان می پردازند و از توسعه دمکراسی در منطقه پیشگیری می کند ، همکاری موثر و سطح بالایی برقرار کنند.
حادثه حمله به کشتی مرمره آبی را می توان از طریق گفتگو و تفاهم پشت سرگذاشت . ولی برای توسعه روابط دوجانبه و عملی رهبران اسرائیلی باید برخی از پیش فرض ها را مورد تجدید نظر قرار دهند.
سیاست ترجیحی ترکیه آغاز زندگی مسالمت آمیز امن و صلح آمیز اسرائیل با کشورهای همسایه است .
برای تحقق این هدف اسرائیل نباید به عنوان یک عنصر بیگانه ، بلکه به عنوان یک عنصر هماهنگ و همکار با کشورهای منطقه به موجودیت خود ادامه دهد.
رهبران رژیم 62 ساله اسرائیل باید تحولات و حوادث را نه از دید تحولات ده سال آینده ، بلکه از دید تحولات صد سال آینده مورد ارزیابی قرار دهند.
طولانی ترین حاکمیت نیروهای بیگانه در خاک فلسطین پادشاهی قدس بود که در دوران جنگ صلیبی در سال 1099 تاسیس شد ، ولی این پادشاهی به وسیله صلاح الدین ایوبی از اکراد تکریت بعد از 192 سال حاکمیت در سال 1291 برانداخته شد.
منبع: ایران و بالکان